Lễ hội làng gốm Bát Tràng là một sự kiện truyền thống mang đậm nét văn hóa dân tộc diễn ra trong 3 ngày (14, 15 và 16 tháng 2 âm lịch). Đây là dịp lễ để nhớ ơn công lao tổ nghề gốm và thu hút du khách trải nghiệm những giá trị tinh hoa của làng nghề gốm lâu đời.
Lễ hội gồm 2 phần: phần lễ và phần hội. Nếu phần lễ thiêng về những nghi thức trang nghiêm thì phần hội lại là các hoạt động vui chơi sôi nổi như: văn nghệ, triển lãm, trò chơi dân gian,… tạo nên nét đặc sắc riêng của một lễ hội làng nghề.
Lễ hội làng gốm còn là cơ hội thể hiện tinh thần và bản sắc dân tộc làng nghề trong việc lưu giữ giá trị văn hóa, giữ gìn và phát huy truyền thống và quảng bá hình ảnh làng nghề, tăng cường giao lưu văn hóa.
Tổng quan về lễ hội làng gốm Bát Tràng
Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội chính xác
Thời gian diễn ra lễ hội làng gốm Bát Tràng rơi vào ngày 14, 15 và 16 tháng Hai âm lịch hàng năm. Đây là thời đầu năm mùa xuân mát mẻ, thuận lợi để tổ chức lễ hội truyền thống đặc sắc của làng gốm.
Địa điểm tổ chức lễ hội chính tại Đình làng Bát Tràng, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, Hà Nội. Ngoài ra, các hoạt động khác sẽ được tổ chức tại các di tích lịch sử như Kim Trúc Tự, Đền Mẫu Bản Hương, Văn Từ.
Ý nghĩa của lễ hội làng gốm Bát Tràng là gì?
Lễ hội làng gốm Bát Tràng mang ý nghĩa bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Đây để dịp lễ để người dân tưởng nhớ công lao của các vị thần bảo hộ và tổ nghề gốm.
Bên cạnh đó, sự độc đáo trong nghi lễ và các hoạt động thú vị trong sự kiện là cơ hội để tôn vinh tinh hoa nghề gốm và thúc đẩy sự phát triển du lịch địa phương.
Du khách tham gia vào không khí sôi động của lễ hội, tham quan và mua sắm những sản phẩm gốm sứ. Lễ hội không chỉ là dịp vui chơi mà còn tạo nên dấu ấn văn hóa đặc biệt, giúp lan tỏa niềm tự hào về truyền thống lâu đời của làng gốm Bát Tràng.
Người dân, du khách nô nức tham gia các hoạt động của lễ hội làng gốm Bát Tràng
Những nét độc đáo trong nghi lễ chính trong lễ hội làng Bát Tràng
Lễ hội Bát Tràng gồm 2 phần là phần lễ và phần hội với các nghi lễ chính sau:
Phần lễ
Nghi lễ chính của lễ hội làng gốm Bát Tràng thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa tín ngưỡng dân gian và truyền thống nghề gốm.
Lễ rước nước, tắm bài vị và rước bài vị từ Miếu Bát Tràng về Đình Bát Tràng là tâm điểm của sự kiện này, diễn ra trong không khí linh thiêng và uy nghi.
Buổi lễ bắt đầu với nghi thức rước nước, nơi cờ phướn và kiệu đỏ rực rỡ tạo nên không gian trang nghiêm, thu hút.
Mâm lễ dâng lên thần linh rất hoành tráng, bao gồm Tam sinh (Trâu, Dê, Lợn) được thui béo, cùng với 6 mâm cỗ mặn và 4 mâm xôi, thể hiện lòng thành kính đối với các vị thần.
Nghi lễ rước nước là phần quan trọng nhất của lễ hội. Chủ tế lễ, sau khi thực hiện các nghi thức tế lễ, sẽ đại diện dân làng xin nước thiêng từ sông Hồng.
Nước được lọc qua tấm vải đỏ để đảm bảo sự tinh khiết, sau đó được rước về Đình Bát Tràng. Nghi thức này thể hiện sự gắn bó và tôn vinh nguồn cội của nghề gốm.
Phần hội
Phần hội của lễ hội làng gốm Bát Tràng nổi bật với nhiều trò chơi đặc sắc. Trong đó trò chơi cờ người và hát thờ là nổi bật nhất, thể hiện sự kết hợp tinh tế giữa văn hóa truyền thống và nghệ thuật dân gian.
Trò chơi cờ người đầy màu sắc, thu hút sự chú ý của đông đảo người dân và du khách. Trong trò chơi này, 2 đội sẽ chọn ra 2 bà tướng cờ, đây là những người phụ nữ có phẩm hạnh, đạo đức tốt và uy tín trong làng.
Mỗi bà tướng sẽ nhận nuôi 16 thiếu nữ trẻ, xinh đẹp và nết na, những cô gái này chuẩn bị kỹ lưỡng trong suốt một tháng, từ việc ăn uống đầy đủ đến mặc những bộ trang phục đẹp mắt.
Các cô gái này sẽ được đào tạo để tham gia vào trò chơi, hóa thân thành các quân cờ trong các trận đấu cờ người đầy kịch tính.
Sự đầu tư và chuẩn bị công phu cho trò chơi cờ người cho thấy đây là một hoạt động quan trọng trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của làng. Sau 3 chầu thi đấu và 4 chầu cầm cờ, đội nào chiến thắng sẽ có vinh dự được hát thờ trong lễ hội của năm.
Các hoạt động thú vị trong lễ hội làng gốm Bát Tràng
Lễ hội làng gốm Bát Tràng là sự kiện với nhiều hoạt động thú vị, hấp dẫn. Đây là cơ hội để du khách và người dân cùng tham gia vào những trải nghiệm độc đáo và tận hưởng không khí vui tươi của lễ hội.
- Tham gia các trò chơi dân gian: Tổ chức các trò chơi truyền thống như đánh cờ tướng, kéo co, đua thuyền,… nổi bật nhất là trò chơi cờ người và hát cờ, tạo nên không khí sôi động và hứng khởi cho lễ hội.
- Thi đấu thể thao và văn nghệ: Bên cạnh các trò chơi dân gian, lễ hội còn tổ chức các trận thi đấu thể thao hấp dẫn. Cùng với đó là 3 đêm liên hoan văn nghệ quần chúng, nơi trình diễn nghệ thuật đặc sắc và các tiết mục ca múa nhạc mang đậm bản sắc dân tộc.
- Triển lãm gốm sứ: Lễ hội làng gốm cũng là dịp để trưng bày, triển lãm các sản phẩm gốm sứ độc đáo, khiến du khách mãn nhãn. Đồng thời, du khách cũng có thể tham gia trải nghiệm tự làm gốm, tìm hiểu quy trình chế tác của các xưởng.
- Tham quan và mua sắm các sản phẩm gốm sứ làng nghề: Đây cũng là cơ hội để bạn tham quan các xưởng gốm nổi tiếng và mua sắm những sản phẩm gốm sứ đẹp, độc đáo nhất ngay tại làng nghề.
Tinh thần và bản sắc dân tộc trong lễ hội thể hiện những gì?
Tinh thần và bản sắc dân tộc trong lễ hội làng gốm Bát Tràng thể hiện qua 3 khía cạnh chính:
- Thể hiện giá trị văn hóa dân tộc: Lễ hội Bát Tràng là nơi lưu giữ và tôn vinh những nét tinh hoa văn hóa Việt Nam, được phản ánh qua từng sản phẩm gốm sứ và các hoạt động truyền thống đặc sắc.
- Kế thừa và phát huy truyền thống làng nghề: Lễ hội kế thừa các giá trị làng nghề lâu đời, từ việc cúng tổ nghề đến các hoạt động quảng bá sản phẩm, giúp bảo tồn và phát triển nghề gốm, thu hút đông đảo du khách.
- Quảng bá hình ảnh làng gốm và giao lưu văn hóa: Lễ hội góp phần mang hình ảnh và văn hóa của Bát Tràng gần hơn với du khách trong nước và quốc tế. Tạo điều kiện giúp các nghệ nhân và thợ gốm học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, từ đó thúc đẩy mối quan hệ văn hóa tích cực giữa các vùng miền.
Ngoài ra, tìm hiểu thêm về ý nghĩa và vai trò của gốm sứ trong văn hóa Việt Nam để hiểu rõ hơn giá trị của làng nghề đối với sự bảo tồn và phát triển văn hóa đất nước
Gợi ý 1 số địa điểm tham quan kết hợp cho du khách khi tham gia hội làng
Dưới đây là 6 điểm đến du lịch nổi tiếng tại Bát Tràng mà du khách có thể ghé đến tham quan kết hợp khi tham gia vào lễ hội làng gốm:
- Chợ gốm Bát Tràng: Tham quan và mua sắm các sản phẩm gốm sứ chất lượng, chính hãng Bát Tràng với mức giá khá hợp lý
- Nhà cổ Vạn Vân: Chiêm ngưỡng kiến trúc nhà cổ độc đáo và ngắm nhìn các cổ vật gốm sứ cổ được sưu tầm.
- Xưởng Gốm: Tìm hiểu và trải nghiệm toàn bộ quy trình sản xuất gốm sứ trực tiếp tại xưởng.
- Đình làng Bát Tràng: Nơi diễn ra các hoạt động chính của lễ hội làng gốm.
- Bảo tàng Bát Tràng: Sở hữu kiến trúc ấn tượng, trưng bày các vật phẩm gốm sứ đẹp, mang giá trị nghệ thuật cao.
- Lò bầu cổ: Chiêm ngưỡng lò nung cổ nhất còn sót lại tại Bát Tràng.
Bên cạnh 6 địa điểm du lịch, thì hướng dẫn du lịch tại làng gốm cũng là điều du khách nên tham khảo khi đến với Bát Tràng.
Những lưu ý khi tham gia hội làng
Khi tham gia hội làng gốm Bát Tràng, bạn cần lưu ý 5 điều quan trọng sau:
- Bảo quản tư trang: Lễ hội thường rất đông người, hãy giữ gìn cẩn thận tài sản cá nhân để tránh bị mất cắp.
- Giữ vệ sinh: Đừng vứt rác bừa bãi, hãy góp phần bảo vệ môi trường sạch đẹp cho mọi người.
- Mua sắm hợp lý: Nếu có ý định mua sắm, bạn nên để cuối buổi mới mua để hạn chế cầm giữ trong suốt lễ hội. Đối với mặt hàng cồng kềnh có thể yêu cầu vận chuyển tận nhà.
- Cân nhắc giá cả: Giá cả tại lễ hội không cố định, bạn có thể “mặc cả” để có giá tốt và kiểm tra kỹ sản phẩm trước khi rời cửa hàng.
- Trông nom trẻ em: Hạn chế mang trẻ em theo, nếu có, hãy theo sát để tránh chúng làm đổ vỡ hàng hóa.
Trên là toàn bộ những thông tin hữu ích về lễ hội làng gốm Bát Tràng truyền thống. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay nhu cầu đặt mua các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng chính hãng, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua hotline 0886.889.145 để được hỗ trợ nhé!