Ý nghĩa và vai trò của gốm sứ Bát Tràng trong văn hóa Việt Nam

Gốm sứ Bát Tràng từ lâu đã trở thành biểu tượng văn hóa và tín ngưỡng truyền thống, được ứng dụng phổ biến trong đời sống và mang những giá trị nghệ thuật ấn tượng.

Bên cạnh đó, gốm sứ Bát Tràng còn đóng vai trò quan trọng trong nhiều khía cạnh của đời sống xã hội Việt Nam như xây dựng các công trình kiến trúc, tăng giá trị phong thủy và tín ngưỡng, đóng vai trò kinh tế, xã hội tạo công ăn việc làm và phát triển cộng đồng. 

Đọc bài viết dưới đây để cùng Bát Tràng Việt Nam khám phá lý do tại sao cần bảo tồn và lưu giữ các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng như một cách gìn giữ di sản văn hóa và quảng bá nghệ thuật gốm sứ Việt Nam ra thế giới.

Gốm sứ Bát Tràng có ý nghĩa gì trong văn hóa Việt?

Làng gốm Bát Tràng hình thành, tồn tại và phát triển đi cùng lịch sử nước ta hơn 600 năm. Vì thế sản phẩm gốm sứ Bát Tràng là biểu tượng văn hóa tín ngưỡng, gắn liền với đời sống hàng ngày và mang giá trị nghệ thuật cao đối với đời sống tinh thần.

Biểu tượng văn hóa và tín ngưỡng

Các sản phẩm Bát Tràng như đồ thờ, tượng gốm, bình phong thủy trang trí,… đều được chế tác theo những quy chuẩn tín ngưỡng lâu đời. Gốm sứ Bát Tràng góp phần lưu giữ và phát huy những giá trị văn hóa, tín ngưỡng dân tộc.

Đặc biệt, các hoa văn trên gốm sứ Bát Tràng như rồng, hoa sen, công đào,… đều là những họa tiết chứa đựng ý nghĩa phong thủy tốt lành, mang lại sự tôn nghiêm, trang trọng trong đời sống tâm linh và văn hóa của người Việt.

Họa tiết trên gốm sứ Bát Tràng mang ý nghĩa phong thủy phù hợp với văn hóa, tín ngưỡng tâm linh của người Việt

Gốm sứ trong đời sống hàng ngày

Từ lâu, gốm sứ Bát Tràng đã hiện diện và trở thành 1 phần không thể thiếu trong đời sống của người Việt. Những món đồ thân thuộc như bát đĩa, ấm chén, lọ hoa,… phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày và tăng vẻ đẹp thẩm mỹ cho không gian sống.

Với cốt gốm dày và chắc, gốm sứ Bát Tràng đặc biệt được ưa chuộng trong thờ cúng tâm linh như các sản phẩm đồ thờ, lộc bình, tượng gốm,… Ngoài ra, gốm sứ từ Bát Tràng còn được ứng dụng làm vật liệu xây dựng, trang trí các công trình kiến trúc lớn.

Các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng được ưa chuộng sử dụng phổ biết trong đời sống

Giá trị nghệ thuật của các sản phẩm gốm sứ mang lại

Gốm sứ Bát Tràng từ lâu đã khẳng định giá trị nghệ thuật cao thông qua những tác phẩm tinh xảo chế tác bởi các nghệ nhân tài hoa. Những sản phẩm gốm sứ này không chỉ đạt được nhiều giải thưởng danh giá mà còn được mua bán, đón nhận rộng rãi trên cả nước.

Ngày nay, các sản phẩm gốm sứ gia dụng, gốm sứ trang trí, gốm sứ xây dựng,… đều được cải biên, thiết kế cầu kỳ, tinh xảo, mang tính nghệ thuật cao, đáp ứng nhu của thị trường.

Chất liệu gốm sứ được ứng dụng nhiều trong gia dụng, trang trí, xây dựng

Mỗi sản phẩm gốm sứ Bát Tràng đều kết quả của quá trình nghiên cứu và sáng tạo. Từng dòng men, kiểu dáng, họa tiết đều được chế tác tỉ mỉ, sắc nét, tạo nên dấu ấn riêng biệt chỉ có tại Bát Tràng.

Vai trò của gốm sứ Bát Tràng trong đời sống xã hội Việt Nam

Gốm sứ Bát Tràng đóng 3 vai trò quan trọng trong đời sống xã hội Việt Nam đó là: xây dựng kiến trúc và nghệ thuật, phong thủy tín ngưỡng, kinh tế và xã hội.

1. Xây dựng kiến trúc và nghệ thuật

Gốm sứ Bát Tràng là điểm nhấn thẩm mỹ được ứng dụng trong nhiều công trình, từ nhà ở bình thường cho đến đền, chùa, biệt thự, khách sạn,… Kiến trúc gốm sứ vừa mang vẻ đẹp truyền thống văn hóa Việt, vừa đáp ứng được yêu cầu hiện đại, sang trọng, thu hút.

Đặc biệt, gốm sứ xây dựng đảm bảo các yếu tố phong thủy ngũ hành, giúp điều hòa không gian sống, mang lại may mắn cho gia chủ. Đồng thời góp phần giữ cho gia đạo bình an, nhận được nhiều phúc lộc.

Hơn hết, gốm sứ xây dựng Bát Tràng có sự đa dạng chủng loại, kiểu dáng, kích thước và màu sắc, mang đến nhiều sự lựa chọn cho mọi công trình. 

2. Phong thủy và tín ngưỡng

Gốm sứ Bát Tràng đóng một vai trò quan trọng trong việc lưu giữ những giá trị phong thủy và tín ngưỡng truyền thống của người Việt. 

Chẳng hạn bộ đồ thờ cúng gốm sứ Bát Tràng chế tác tinh xảo với các họa tiết chạm khắc sắc nét, toát lên sự thiêng liêng, cao quý khi được đặt trên bàn thờ, góp phần mang lại sự an yên cho không gian thờ cúng tâm linh.

Họa tiết rồng, hoa sen thiêng liêng, cao quý được chế tác sắc nét, tinh xảo trên bộ đồ thờ Bát Tràng

Bên cạnh đó, các sản phẩm gốm sứ trang trí như bình hút lộc, lộc bình, tượng linh vật,… cũng là những vật phẩm phong thủy có tác dụng thu hút tài lộc, may mắn, mang lại an khang, thịnh vượng cho gia chủ. 

3. Vai trò kinh tế và xã hội

Làng gốm Bát Tràng đã trở thành một nguồn kinh tế quan trọng cho địa phương và quốc gia. Nghề gốm truyền thống vừa giúp tạo việc làm cho hàng ngàn lao động vừa thúc đẩy phát triển kinh tế, du lịch. 

Làng gốm Bát Tràng tạo cơ hội việc làm, thúc đẩy kinh tế, du lịch cho địa phương

Gốm sứ Bát Tràng còn đóng góp vào việc gìn giữ và phát huy văn hóa dân tộc, giữ cho những nét đẹp truyền thống vẫn tồn tại và phát triển trong xã hội hiện đại.

Từ vai trò của gốm sứ Bát Tràng, bạn đọc khám phá thêm về các dòng sản phẩm đặc trưng của Bát Tràng hiện đang phục vụ chính trong đời sống.

Tại sao cần lưu giữ các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng?

Bảo tồn làng nghề truyền thống

Nghề gốm Bát Tràng từ xưa đến nay đã trải qua nhiều thăng trầm, nhưng những giá trị tinh hoa vẫn được giữ vững nhờ vào việc duy trì sản xuất và sử dụng các sản phẩm gốm sứ. 

Gốm sứ Bát Tràng được bày bán và sử dụng giúp lưu giữ làng nghề truyền thống

Theo báo điện tử Nhịp sống Hà Nội, ngày 20-12-2019, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 4610/QĐ-BVHTTDL về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: Nghề gốm làng Bát Tràng, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội.

Chính vì thế, việc lưu giữ sản phẩm gốm sứ Bát Tràng sẽ góp phần bảo tồn nghề gốm được kế thừa và tiếp nối, duy trì bản sắc văn hóa làng nghề cho nhiều thế hệ sau.

Phát triển và quảng bá văn hóa Việt Nam

Mỗi sản phẩm gốm sứ Bát Tràng đều là biểu tượng của sự khéo léo và sáng tạo của nghệ nhân làng gốm. Đồng thời từng chất men, họa tiết, màu sắc trên sản phẩm còn gắn liền với lịch sử, văn hóa nước ta từ xưa đến nay.

Sản phẩm gốm sứ là sự kết tinh của quá trình nghiên cứu, sáng tạo của làng nghề

Lưu giữ gốm sứ Bát Tràng tạo ra cầu nối để quảng bá hình ảnh Việt Nam rộng khắp. Qua đó khẳng định giá trị và tầm vóc của nghệ thuật gốm sứ trên nền văn hóa toàn cầu.

Trên đây là toàn bộ chia sẻ của chúng tôi về ý nghĩa và vai trò của gốm sứ Bát Tràng trong văn hóa và đời sống người Việt. Để theo dõi thêm nhiều thông tin hữu ích về gốm sứ và mua sắm các sản phẩm gốm sứ chất lượng, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua hotline 0886.889.145 nhé!